Lực cản lăn (Rolling resistance - RR) là loại lực có tác động đến năng lượng xe cần có để di chuyển. Llực cản lăn có mối liên kết trực tiếp với mức tiêu thụ nhiên liệu của xe động cơ đốt trong hoặc của pin xe điện. Tuy nhiên nếu lựa chọn đúng thiết kế lốp có thể giúp giảm lực cản lăn.
Lực cản lăn là gì?
Lực cản lăn là lực cản mà lốp xe ô tô phải chịu khi lăn bánh trên một bề mặt. Nguyên nhân chính tạo ra lực cản này là do tình trạng biến dạng lốp, lực kéo và ma sát với mặt đất.
Lực cản lăn càng lớn thì năng lượng cần để vượt qua lực cản đó càng cao. Do đó lực cản lăn của lốp có ảnh hưởng đáng kể tới mức tiêu thụ nhiên liệu (và tuổi thọ của lốp xe). Theo nghiên cứu, lực cản lăn lên tăng 30% sẽ làm tăng mức tiêu thụ năng lượng từ 3 tới 5%.
Một số yếu tố có thể gây ảnh hưởng tới lực cản lăn: áp suất lốp, gai lốp, đường kính, chiều rộng, hoặc vật liệu được sử dụng trong lốp xe, hoặc cấu tạo lốp xe. Lấy ví dụ về áp suất lốp, các nghiên cứu thực hiện trên nhiều con đường ở Pháp (1) đã cho thấy hơn 50% ô tô vận hành với lốp có áp suất dưới mức được yêu cầu ít nhất là 0,3 bar. Điều này dẫn tới sự gia tăng đáng kể của lực cản lăn: Lốp non hơi 0,3 bar làm tăng 6% và non hơi 1 bar làm tăng 30% lực cản lăn.
Lốp xe cần độ bám đường.
Tuy nhiên, dù thế nào thì lực của cản lốp xe cũng là điều cần thiết. Một phần của lực cản lăn gây ra bởi ma sát giữa lốp xe và mặt đường tạo thành lực bám, và độ bám là điều thiết yếu để đảm bảo an toàn khi lái xe. Lực bám là lực cần thiết để tạo ra chuyển động – để lốp xe lăn trên bề mặt thay vì chỉ quay tròn một chỗ. Do đó bạn cần lực cản lăn, nhưng không cần sự mất năng lượng do nhiệt tạo ra bởi lực cản lăn.
Vậy liệu có thể có loại lốp nào có ực cản lăn thấp và độ bám đường tốt hay không?
Đâu là loại lốp có lực cản lăn thấp?
Lốp xe có lực cản lăn thấp – còn gọi là lốp LRR – được thiết kế để giảm tiêu thụ năng lượng – và vì vậy giúp tiết kiệm nhiên liệu. Điều này được thực hiện thông qua các cải tiến được áp dụng trên mọi khía cạnh của lốp xe:
Lốp có lực cản lăn thấp tạo ra sự khác biệt như thế nào ở mức tiêu thụ nhiên liệu?
Cyrille Roget, Giám đốc Truyền Thông Khoa Học và Kỹ Thuật của Michelin giải thích “Mức tiêu thụ nhiên liệu của một lốp xe tương đương với 1/5 bình nhiên liệu”. “Điều này có liên quan tới lực cản lăn của lốp. Và nếu bạn nghĩ tới lượng nhiên liệu đổ cho xe của mình, bạn sẽ thấy đó là con số rất đáng kể. Vì vậy loại lốp xe phù hợp sẽ thực sự giúp bạn tiết kiệm tiền.”
Cụ thể với một loại lốp có lực cản lăn thấp (ví dụ Michelin e.Primacy), người lái xe có thể tiết kiệm được khoảng 0,21 lít nhiên liệu trên 100 km và khoảng 80€ trong suốt thời gian sử dụng lốp. Đối với xe điện, thời gian hoạt động ước tính tăng 7% so với các loại lốp cùng loại – đó là 30km trên tổng 400km.
Liệu lốp xe với lực cản lăn thấp có đáng để mua không?
Việc cải thiện hiệu suất sử dụng nhiên liệu do lốp có lực cản lăn thấp không chỉ mang lại lợi ích cho ví tiền của bạn. Đây còn là một bước tiến lớn để hướng đến cách lái xe thân thiện với môi trường hơn. Khi nói tới động cơ đốt trong, thông qua việc cắt giảm nhiên liệu tiêu thụ, bạn cũng đã cắt giảm việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Đối với động cơ điện, hoạt động lâu hơn có nghĩa là nhu cầu sử dụng lưới điện sẽ ít hơn, tại Châu Âu, 40% năng lượng lưới điện đến từ các nhà máy điện đốt bằng nhiên liệu hóa thạch.
Cách tìm ra lực cản lăn của lốp xe
Khi mua lốp xe ở Châu Âu, bạn có thể tìm thấy thông tin mức lực cản lăn trên nhãn. Có ba thông số: hiệu suất năng lượng (thông số này sẽ cho bạn biết về mức lực cản lăn của lốp xe), độ bám ướt đường ướt, và độ ồn của lốp. Từ 1 tháng 5, năm 2021, các nhãn này sẽ được cập nhật: phân loại từ A tới E, các biểu tượng hiệu suất tuyết/băng mới, và một mã QR cho phép truy cập cơ sở dữ liệu lốp xe của Liên minh Châu Âu EPREL.